Trong những năm qua, mặc dù Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, biện pháp nhằm tăng cường công tác đấu tranh phòng chống tệ nạn xã hội và tội phạm nhưng tình hình tội phạm và tệ nạn xã hội đặc biệt là tệ nạn mại dâm, ma túy vẫn diễn biến vô cùng phức tạp, với tính chất ngày càng nghiêm trọng, gây nhức nhối cho xã hội và trở thành nỗi lo của nhiều gia đình.
         Các tệ nạn xã hội như ma túy, mại dâm là nguyên nhân của đại dịch HIV/AIDS đã và đang làm băng hoại các giá trị đạo đức truyền thống. Chúng xâm nhập vào học đường vào những đối tượng thanh thiếu niên thiếu bản lĩnh và kiến thức tự bảo vệ, những học sinh đua đòi, ăn chơi chạy theo lối sống gấp và sành điệu. Nhưng khi thả mình trong sự mê hoặc của nàng tiên nâu họ đâu biết rằng tử thần đang rình rập. Ma túy là hố đen khổng lồ nuốt gọn tương lai, hoài bão, sức khỏe và đạo đức của tuổi trẻ.

                         
          Tệ nạn ma túy đã và đang trở thành hiểm họa lớn của nhân loại. Hậu quả do tệ nạn ma túy gây ra rất nghiêm trọng đến các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh - quốc phòng, làm tổn hại sức khỏe của một bộ phận nhân dân, đồng thời là nguyên nhân làm phát sinh các loại tội phạm, đe dọa sự ổn định, phồn vinh và sự trường tồn của mỗi quốc gia, mỗi dân tộc. Chính vì vậy mà Liên hiệp quốc đã lấy ngày 26.6 hàng năm làm “Ngày quốc tế phòng, chống lạm dụng ma túy”. Hưởng ứng quyết định của Liên Hiệp Quốc, trong những năm qua các quốc gia trên thế giới đã có nhiều hình thức, biện pháp tăng cường các hoạt động phòng, chống, bài trừ tệ nạn buôn bán và sử dụng ma túy.
        Tại Việt Nam, theo Quyết định số 93/2001/QĐ-TTg ngày 13/6/2001 của Thủ tướng Chính phủ, hàng năm lấy tháng 6 là “Tháng hành động phòng, chống ma túy” và ngày 26/6 là “Ngày toàn dân phòng, chống ma túy” nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các ngành, các cấp, các tầng lớp nhân dân về công tác phòng, chống ma túy và tác hại của của tệ nạn ma túy để tự phòng, chống làm giảm tệ nạn ma túy trong đời sống xã hội. Từng bước đẩy lùi và xóa bỏ tệ nạn ma túy ra khỏi đời sống xã hội, tạo môi trường lành mạnh, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh, trật tự và an toàn xã hội. Ở nước ta, những năm gần đây tình trạng nghiện hút, tiêm chích và buôn bán, tổ chức sử dụng trái phép các chất ma túy diễn ra rất phức tạp với nhiều thủ đoạn xảo quyệt. Đáng quan ngại hơn là ma túy đã và đang len lõi vào đời sống học đường.
       Vậy ma túy là gì? Nguyên nhân gây nghiện và nó có tác hại như thế nào đối với cá nhân, gia đình và xã hội?
         Trước hết, ma túy là từ Hán Việt, với nghĩa: ma là “tê liệt” và túy là “say sưa”. Nói một cách khác bất kỳ chất nào khi dùng nó, người sử dụng có trạng thái hưng phấn và bị lệ thuộc vào chúng hay còn gọi là “nghiện”, cuối cùng bị tê liệt ý chí, hủy hoại cơ thể, đó là ma túy. Ma túy tồn tại ở nhiều dạng như tép, nước, bột, thuốc…và được sử dụng bằng nhiều hình thức: hút, chích, hít…
Tạm thời có thể chia ma túy thành 3 nhóm:
                      - Ma túy thiên nhiên: Thuốc phiện, Cần sa (bồ đà)
                      - Ma túy bán tổng hợp: Heroin
                      - Ma túy tổng hợp (Hóa học): Ecstasy (thuốc lắc)
                                             
  * HẬU QUẢ TÁC HẠI CỦA MA TUÝ:
         - Đối với bản thân: Thiệt hại lớn về kinh tế; cơ thể hao mòn, gầy yếu, toàn thân trong trạng thái bị nhiễm độc; rất dễ bị nhiễm HIV/AIDS, viêm gan B dẫn đến chết yểu. Khi lên cơn nghiện, người nghiện không làm chủ được bản thân nên dễ vi phạm pháp luật và phạm tội.
          - Đối với gia đình: Gia đình, người thân của người nghiện phải chịu tổn thất lớn về kinh tế và tinh thần, bị cộng đồng kỳ thị. Hạnh phúc gia đình đổ vỡ, vợ chồng ly tán, nghèo đói, con cái thất học thậm chí hư hỏng.
            - Đối với xã hội: Ngoài việc sản phẩm xã hội bị sa sút, việc điều trị cho người nghiện rất phức tạp và là một gánh nặng cho xã hội; làm tăng tội phạm, nguyên nhân chính lây nhiễm HIV và các tệ nạn xã hội khác làm mất trật tự xã hội; ảnh hưởng đến an ninh chính trị. Nếu không ngăn chặn kịp thời và triệt để, ma tuý có thể làm suy vong thể chất của cả một dân tộc.
              Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc thanh niên dễ dàng sa vào con đường nghiện ngập ma túy.
           Về nguyên nhân chủ quan: mang tính chất quyết định dẫn tới nghiện ma túy là do người sử dụng ma túy thiếu hiểu biết về tác hại của ma túy nên bị kẻ xấu lôi kéo, dụ dỗ dùng thử ma túy cho dù chỉ thử một lần nhưng vẫn bị nghiện ma túy. Sau đó vì sỉ diện cá nhân, vì danh dự gia đình, dòng tộc mà bưng bít, giấu kín nhưng đã “đâm lao thì phải theo lao” từ nghiện nhẹ đến nghiện nặng.
Thiếu hiểu biết về ma túy cộng với tính hiếu kỳ, tò mò, thích chơi trội thể hiện mình ở các nhà hàng, quán Karaoke để được mệnh danh là những người sành điệu ăn chơi dẫn tới tự nguyện sử dụng ma túy rồi trở thành người nghiện. Ngoài mâu thẫn gia đình (bố mẹ ly dị, ly thân) làm cho con cái buồn chán, bỏ học, bỏ nhà đi bụi đời hình thành các băng nhóm sống lang thang trộm cắp, móc túi…bị kẻ xấu lôi kéo vào hút chích ma túy và lợi dụng những đối tượng này vào con đường vận chuyển trái phép các chất ma túy.
                Về nguyên nhân khách quan: mặt trái cơ chế thị trường luôn là mảnh đất cho các loại tệ nạn xã hội phát triển, đặc biệt là tệ nạn ma túy, đã tác động vào tầng lớp thanh, thiếu niên lối sống thực dụng, thích ăn chơi, hưởng thụ nhưng không chịu lao động; đồng thời trong xã hội khoảng cách giàu nghèo ngày càng phân hóa sâu sắc, một số gia đình giàu lên rất nhanh dẫn tới con cái có điều kiện ăn chơi, đua đòi; một số thanh thiếu niên không có điều kiện về tài chính đáp ứng nhu cầu ăn chơi, đua đòi sinh ra trộm cắp, cướp giật, nhất là khi đã nghiện ma túy thì nhu cầu trên càng cao hơn dẫn tới hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng như giết người, cướp tài sản để có tiền ăn chơi cho bằng bạn, bằng bè.
           Một khi đã vướng vào vòng vây của ma túy rồi thì tương lai của mỗi người sẽ bị hủy hoại hoàn toàn. Trước hết là về mặt sức khỏe, ma túy gây ra các bệnh khôn lường cho cơ thể. Người nghiện sẽ bị hư hại niêm mạc mũi nếu dùng ma túy theo dạng hít, có khả năng ngưng thở đột ngột, gây nguy hiểm tính mạng. Còn dùng theo dạng hút thì cơ quan chịu ảnh hưởng là phổi. Phổi sẽ bị tổn thương nghiêm trọng, gây ung thư phổi, viêm đường hô hấp, nhiễm trùng phổi…Và nguy hiểm nhất là dùng ma túy dạng chích, đây là con đường ngắn nhất dẫn đến AIDS. Người tiêm đâu có biết rằng trên mũi kim là hàng vạn quả cầu gai gây căn bệnh thế kỉ hiểm nghèo, cứ thế họ truyền tay nhau tiêm chúng, đưa virus vào máu của mình. Ở những tụ điểm tiêm chích, họ còn pha thêm các chất bẩn gây áp-phê, hậu quả là các con nghiện phải cưa cụt tay chân hay nhiễm trùng máu. Ấy là chưa kể đến tình trạng bị chết do sốc thuốc.
          Ma túy không những gây hại cho người dùng nó mà còn cho cả gia đình của họ, khiến họ bị mất dần khả năng lao động, trở thành gánh nặng cho gia đình. Những gia đình có người nghiện ma túy bầu không khí lúc nào cũng ảm đạm, buồn khổ. Công việc làm ăn bị giảm sút do không được tín nhiệm. Nền kinh tế cũng theo đó mà suy sụp. Thậm chí khi lên cơn nghiện, một số người không từ bất kì một thủ đoạn nào kể cả trộm cắp, giết người cướp của để có tiền mua ma túy.
                   
               Hằng năm nhà nước ta đã phải tiêu tốn một khoản tiền không nhỏ để tổ chức các lực lượng phòng chống và giải quyết những thiệt hại do con nghiện gây ra. Mất tiền xây dựng các trại cải tạo, giáo dục, điều trị cho người nghiện. Một thiệt hại lớn khác mà ma túy gây ra cho nền kinh tế quốc gia là làm cho ngành du lịch bị giảm sút, các nhà đầu tư nước ngoài e ngại không dám đầu tư vào Việt Nam…
                   Hưởng ứng “Tháng hành động phòng chống ma túy”, “Ngày Thế giới phòng chống ma túy” và “Ngày toàn dân phòng chống ma túy - 26/6”, chúng ta hãy kiên quyết nói “KHÔNG” với ma túy, phát động hưởng ứng thông điệp của Liên hợp quốc nhân ngày Quốc tế phòng chống ma túy là: "Toàn cầu chung sức hành động vì một cộng đồng lành mạnh không ma túy" nhằm xây dựng một xã hội không có ma túy góp phần bảo vệ bản thân và cộng đồng./.